Του Άρη Θεοδωρόπουλου
| «Μισοκοιμισμένος ακόμα, με την πικρή γεύση του καφέ στον ουρανίσκο, διαβαίνω βιαστικά την πόρτα του καταφυγίου. Πρέπει να φορέσω στα γρήγορα τα κραμπόν μου, τα γάντια και τον σκούφο και να ανοιχτώ σ' αυτό το παγωμένο «πέλαγο».. Νύχτα ακόμα, με το φακό κεφαλής αναμμένο, ξεκινάμε για το Μύτικα. Τ' αστέρια μας δείχνουν το δρόμο. Θα έλεγες πως παραξενεύεσαι που δεν βρίσκομαι κουκουλωμένος στο κρεβατάκι μου αυτή τη βάρβαρη ώρα. Το περιβάλλον λευκό, αφιλόξενο. Το περίγραμμα των γύρω κορφών διαγράφεται στον ορίζοντα καθώς ένα γλυκό φως αναδύεται στην ανατολή. Ένας παγωμένος άνεμος καλωσορίζει τα άκαμπτα βήματά μας. Το χιόνι είναι παγωμένο και οι μύτες των κραμπόν εισχωρούν μ' ένα άγριο στρίγκλισμα σε κάθε μας βήμα, διακόπτοντας την παγωμένη ησυχία. Και πάλι θα έλεγες... τι γυρεύω εγώ εδώ πέρα, μακριά από το ζεστό μου κρεβάτι; Γυρεύω την περιπέτεια. Προσπαθώ ν΄ αποδράσω απ΄ το κρεβάτι , τον καναπέ και την τηλεόραση μου. Προσπαθώ επιτέλους να ζήσω κάτι διαφορετικό, να πάψω να ζω σαν ένας παθητικός δέκτης. |
 |
| Το βουνό ξυπνά μέσα μου ένα ακατέργαστο, πρωτόγονο πάθος... Πάθος για ζωή, για δράση, για περιπέτεια. Είναι ψέμα πως στο βουνό αισθάνεται κανείς μικρός. Μικρός αισθάνεσαι στην πόλη, χαμένος ανάμεσα σε μυριάδες ανόητα μικροπροβλήματα. Ακολουθώ τα βήματα του Αλέξη και της Χλόης. Η σιλουέτα τους διαγράφεται απόκοσμη, μυστηριακή, καθώς προπορεύονται φορτωμένοι με τα σακίδια και κρατώντας τα πιολέ. Μου χαμογελούν φιλικά. Το χαμόγελο τους είναι πραγματικά ζεστό, άμεσο. Βαρέθηκα πια αυτό το υποκριτικό χαμόγελο της καθημερινής συναλλαγής. Ο Μύτικας διακρίνεται πια αιχμηρός, απρόσιτος, λουσμένος με το ρόδινο φως της αυγής. Δεν θα είναι εύκολο να σκαρφαλώσουμε στην κορφή του. Θα προσπαθήσω όμως. Δεν είναι τόσο εύκολο να αποδράσεις από τον καναπέ σου. Αξίζει όμως τον κόπο. Η ορειβασία δεν είναι απλά ένα σπορ. Είναι πρόκληση για μια ξεχωριστή στάση ζωής. Ένας τρόπος για να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Μια διέξοδος για να γνωρίσουμε και να αγαπήσουμε τους φίλους μας.» | |
Η απόλυτη επαφή με την άγρια φύση Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα- πρόλογος από τις «σημειώσεις» του Άρη Θεοδωρόπουλου. Οι «σημειώσεις» αυτές αποτελούν τη θεωρητική διδακτέα ύλη της σχολής ορειβασίας. | |
Η φιλοσοφία και οι τάσεις της ορειβασίας Αν θέλαμε να αποδώσουμε τον ορισμό της έννοιας ορειβασία θα λέγαμε πως είναι η δραστηριότητα που στοχεύει στην εξερεύνηση των βουνών και στην «κατάκτηση» των κορφών των. Αν και η λέξη «κατάκτηση» (που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τους ορειβάτες στα παλιότερα χρόνια), δεν αρμόζει στη σημερινή ευγενική σχέση του ορειβάτη με το βουνό. Ο Ορειβάτης ανακάλυψε πως το βουνό του προσφέρει κάτι πολύ πιο σημαντικό από το στιγμιαίο γεγονός του «πατήματος», της «κατάκτησης» της κορφής. Κάτι σαν αυτό που υπαινίσσεται ο Κωνσταντίνος Καβάφης: να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες γεμάτος γνώσεις.. ......................................................... Η Ιθάκη σ' έδωσε τ' ωραίο ταξίδι.» Η επαφή του ορειβάτη με τις αντίξοες συνθήκες του βουνού, ο αγώνας για να ξεπεράσει τις συνεχείς δυσκολίες και να ανέβει στην κορφή, η αλληλεγγύη με τους συντρόφους του, η άγρια ομορφιά του ορεινού τοπίου, σηματοδοτούν τις ουσιαστικές διαστάσεις της ορειβασίας. Η συνεχής πάλη με το βουνό, απαιτεί αγαστή συνεργασία μυαλού και σώματος. Ανακαλύπτουμε τις απεριόριστες δυνατότητες που κρύβονται μέσα μας και σιγά σιγά μέσα από τη διαδικασία της ορειβασίας, ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας. Μέσα στην αφιλόξενη, παγωμένη ατμόσφαιρα του βουνού, ανακαλύπτουμε πόσο ζεστό είναι το χαμόγελο του συντρόφου μας, βιώνουμε το πραγματικό νόημα της συνεργασίας. Σκαρφαλώνοντας βήμα - βήμα τις αιχμηρές σαν βελόνες κορφές των βουνών, κάπου ανάμεσα στον ουρανό και τη γη, κάπου ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, ο ορειβάτης ζει τις μεγαλύτερες συγκινήσεις του. Αναζητά την πραγματική περιπέτεια, ακολουθώντας την κάθετη πορεία απόδρασης, απελευθέρωσης πρώτα από όλα από τον ίδιο του τον εαυτό και τις φοβίες του συμβατικού μας κόσμου. Τι και αν πατήθηκαν όλες οι κορφές... Σημασία δεν έχει πια σε πια κορφή ανεβαίνουμε αλλά από πια πλευρά, ποια εποχή, πως ανεβαίνουμε και τι δυσκολίες αντιμετωπίζουμε. Δυσκολίες που θέτει εμπρός μας, ο ατέλειωτος ανήφορος, η απόκρημνη ορθοπλαγιά, το παγωμένο χιόνι, ο κάθετος πάγος. Και ακόμα οι κίνδυνοι που παραμονεύουν πίσω απ' τις δυσκολίες αυτές: Η θύελλα, η λιθόπτωση, η χιονοστιβάδα, η έλλειψη οξυγόνου. Ο πραγματικός ορειβάτης έρχεται αντιμέτωπος με όλες αυτές τις δυσκολίες και τους κινδύνους χωρίς να αποφεύγει κανένα. Σε αντιδιαστολή κάποιος που ανεβαίνει στα βουνά μόνο το καλοκαίρι για να περπατήσει στις ομαλές πλευρές τους ονομάζεται «ορεινός πεζοπόρος». Ακριβώς όπως αυτός που αναβαίνει στα βουνά μόνο για να βοσκήσει τα πρόβατα του ονομάζεται «βοσκός των βουνών».Στα τελευταία χρόνια η Ορειβασία έχει αναπτυχθεί τόσο ώστε έχει αποκτήσει διάφορους επιμέρους τομείς. Ορισμένοι απ' αυτούς τους τομείς έχουν εξελιχθεί τόσο ώστε έχουν αναχθεί σε σχεδόν αυτόνομα αθλήματα: | |
Η Αναρρίχηση βράχου είναι από τους πιο δημοφιλείς τομείς της ορειβασίας. Πολλοί άνθρωποι ασχολούνται αποκλειστικά με αυτήν χωρίς να ενδιαφέρονται για τα βουνά και τις κορφές τους. Έχει αποκτήσει αρκετούς επι μέρους τομείς όπως η αγωνιστική αναρρίχηση, η αθλητική αναρρίχηση (Sport climbing), η αναρρίχηση μεγάλων ορθοπλαγιών (Big wall), η τεχνητή αναρρίχηση, η αναρρίχηση περιπέτειας, η μοναχική (solo) αναρρίχηση, η μοναχική (solo) αναρρίχηση χωρίς χρήση ασφαλιστικών μέσων, η αναρρίχηση πολύ χαμηλών βράχων (bouldering), η αναρρίχηση τεχνιτών τοίχων ή πιστών (artificial wall) Ακόμα άλλοι τομείς της ορειβασίας είναι η διάσχιση φαραγγιών, η αναρρίχηση πάγου (παγοκαταρακτών), ο Αλπινισμός (πολύ δύσκολη ορειβασία- από βαθμολογημένες διαδρομές- στις αιχμηρές κορφές των Αλπεων), ο Ιμαλαϊσμός (αναβάσεις σε κορφές πάνω από 8.000 μ., αντιμετωπίζοντας έλλειψη οξυγόνου), το ορειβατικό σκι (ανεβαίνουμε και κατεβαίνουμε το παρθένο χιόνι των βουνών σε περιοχές μακριά από χιονοδρομικά κέντρα) και φυσικά το απλό περπάτημα στα βουνά, η ορεινή πεζοπορία. Τα περισσότερα μέλη των Ορειβατικών συλλόγων στην Ελλάδα ασχολούνται κύρια με τη Ορεινή πεζοπορία: Αναβάσεις σε ξέχιονα βουνά από τα μονοπάτια και πιο σπάνια μερικές απλές χειμερινές αναβάσεις. Όμως και στον αντίποδα την αναρρίχηση, η εξειδίκευση μας εκπλήσσει: Είναι πια πολύ πιθανό να συναντήσετε κάποιο αναρριχητή που θα σας πει πως «δεν ασχολούμαι με την ορειβασία παρά μόνο με την αναρρίχηση βράχου σε εσωτερικούς, τεχνητούς αναρριχητικούς τοίχους». Η Ορειβασία έχει τόσους διαφορετικούς επιμέρους τομείς και δεν είναι κατακριτέα αυτή η μονομερής ενασχόληση. Ο καθένας ασχολείται με αυτό που πραγματικά του αρέσει και τον γεμίζει. Άλλωστε μόνο η απόλυτη εξειδίκευση ανοίγει νέους δρόμους και πραγματικά σπρώχνει σε υψηλότερες σφαίρες τα όρια των ανθρώπινων δυνατοτήτων. | |
Όμως κάποιος που του αρέσει το βουνό απ΄ όλες τις πλευρές του κάποιος που θέλει να ονομάζεται ολοκληρωμένος ορειβάτης, πρέπει να διαθέτει πολυσύνθετες γνώσεις και ικανότητες. Θα πρέπει να είναι καλός ορεινός πεζοπόρος, καλός αναρριχητής βράχου, χιονιού και πάγου και καλός χιονοδρόμος ώστε να κινείται άνετα και γρήγορα στο βουνό. Προπάντων ο ορειβάτης θα πρέπει να είναι άριστος γνώστης του βουνού, να ενεργεί πάντα με φρόνηση και ψυχραιμία: Η σωστή εκτίμηση των συνθηκών (καταλληλότητα του χιονιού- πάγου, καιρικές συνθήκες) και των προσωπικών μας ικανοτήτων, γνώσεων και εξοπλισμού, έχει καταλυτική σημασία για το αν θα ζήσουμε μια ευχάριστη περιπέτεια στο βουνό ή θα εμπλακούμε σ' έναν τραγικό αγώνα με τα στοιχεία της φύσης. Στις μέρες μας η ορειβασία έχει εξελιχθεί σε μια ολόκληρη επιστήμη. Ένας ολοκληρωμένος ορειβάτης πρέπει να είναι εφοδιασμένος με έναν ιδανικό συνδυασμό, γνώσεων, εξοπλισμού και ψυχικών και αθλητικών ικανοτήτων. | |